پل مارنان در غرب اصفهان

معرفی پل مارنان

پل مارنان یکی از پل‌های تاریخی دوره صفویه بر روی رودخانه زاینده‌رود است که در غربی‌ترین قسمت رودخانه زاینده‌رود واقع شده است و قسمت‌های شمالی و جنوبی رودخانه را به یکدیگر متصل می‌کند.

این پل در نزدیکی روستایی به نام ماربین واقع است و تنها راه اتصال روستا به قریه‌های جنوبی ساحل زاینده‌رود و محله جلفا بوده است.

تاریخچه پل مارنان

تاریخ دقیق ساخت بنا و نام سازندگان این پل هنوز هم در هاله‌ای از ابهام است. برخی معتقدند این پل نیز به سان پل شهرستان در دوره ساسانیان پایه‌گذاری شده و در دوره صفویه بازسازی شده است. برخی دیگر اما این پل را محصول عصر صفوی و تاجری ثروتمند از ارامنه جلفا به نام سرافراز می‌دانند که در زمان صفویه این پل را به هزینه شخصی خود ساخته و یا بازسازی کرده است. همین امر سبب شده تا این پل به نام پل سرافراز نیز شناخته شود.

پل بارها بر اساس رخدادهای طبیعی آسیب دیده و مورد بازسازی قرار گرفته است اما هنوز هم بدون کم و کاست همان شکل و شمایل عصر صفوی خود را دارد.

نام پل از کجا آمده است؟

وجه تسمیه مارنان به قرن‌ها قبل از ظهور اسلام باز می‌گردد. مارنان تغییر شکل یافته واژه ماربین و خود این واژه تغییر یافته واژه مهربین است. واژه مهربین احتمالا به دلیل وجود معبد مهرپرستی بر بلندای کوهی سنگی در این ناحیه اطلاق می‌شده که از تمام قریه‌های اطراف قابل مشاهده بوده است.

بر اساس نظریه دیگری پیچ و خم مارگونه زاینده‌رود در این قسمت سبب شده تا روستای نزدیک به آن مارنان یعنی مارگونه نامیده شود و پس از ساخت پل به همان نام روستای نزدیک به آن شناخته می‌شده است.

معماری پل مارنان

پل مارنان با طول ۱۶۰ متر، دارای ۱۷ دهنه است اما بر اساس نظر کارشناسان در روزگاران دور دهانه‌های بیشتری داشته که مسدود شده‌اند. در میان دهانه‌های بزرگتر دهنه‌های کوچکتری نیز بر بدنه پل تعبیه شده‌اند که بیشتر جنبه تزئینی دارند. اندازه هریک از دهانه‌ها با یکدیگر متفاوت است. عرض پل نیز در بخش‌های ابتدایی، مرکزی و انتهایی یکسان نیست و در قسمت مرکزی اندکی عریض‌تر است.

پل دارای پایه‌ای سنگی  از سنگ‌های کف رودخانه با ملات ساروج است و باقی قسمت‌های آن از آجر با ملات گچ ساخته شده‌اند.

به نظر می‌رسد مارنان تنها یک پل عبوری ساده نیست و در گذشته نقش یک بند را نیز ایفا می‌کرده است.

ثبت در آثار ملی ایران

این پل در حال حاضر در فهرست آثار ملی ایران ثبت نشده و ثبت تاریخی آن در مرحله گردش اداری است.

آدرس پل مارنان

اصفهان، خیابان مطهری، بین پل فلزی و پل وحید